Erken Çocuklukta Hareket

Egitim sistemi içinde sporun önemi giderek azaliyor. Ilkögretim denilen dönemde ilk 3 yil içindeki beden egitimi dersi, alanin ögretmenleri tarafindan yürütülemiyor. Çocuklarin belki en çok hareketli olduklari ve ihtiyaçlari bulunan egzersizleri yapabilmeleri için dersler var, ancak bu dersleri sinif ögretmenleri yürütüyorlar.

Sinif ögretmenleri, beden egitimi, spor kültürü gibi dersleri ögrenimleri döneminde aliyorlar. Bu dersler yalnizca teorik olarak yapilirsa pek anlami olmaz. Çünkü o alanda egitim görenlerin de hareket ihtiyaçlari bulunmaktadir. Hareket egitimi için yaparak ve yasayarak ögrenme yöntemi her zaman basarili sonuçlar getirmistir. Egitim Fakültelerinin Sinif Ögretmenligi ve Okul Öncesi Egitim Bölümlerinde bu dersler mutlaka uygulamali olarak yapilmalidir.

Ilkögretimin ilk bes yili içinde çocuklar vücut parçalarini kullanmayi ve önemli hareket becerilerini ayirt etmeyi, bazi biyomekanik ilkeleri ögrenmeyi, kurallara göre davranmayi, denge ve zamani, alani kullanma gibi deneyimleri kazanabilirler.

Ilkögretimin birinci kademesinde beden egitimi programi basarili olursa çocuklar, ilkögretimin ikinci kademesinde gelecege yönelik planlanan hareket aktivitelerinde yer alan becerileri rahatlikla uygulayabilirler.

Bu dönemdeki beden egitimi programlarina bakildiginda birinci kademe agirlikli olarak hareket egitimi agirliklidir. Ikinci kademede ise olay biraz daha spora kaymis durumdadir. Çocuklar, artik zaman geçtikçe oynamak istedikleri spor branslari ile mesgul olmak istemektedirler. Dikkatle bakilirsa aslinda iki kademenin de birbiri ile iliskili oldugu görülecektir. Bu nedenle söz konusu kademelerdeki beden egitimi ve spor egiticileri çok hassas çalismak zorundadirlar.

Sorun, birinci kademedeki hareket egitimi dersini yürüten egiticilerin aldiklari bilgi ve bunlari uygulama sekillerinde saklidir. Bir sinif ögretmeni geçmisinde spor yapmadi ise, beden egitimi dersi görmedi ise, ögretmenligini aldigi meslekte konuyu tam anlami ile uygulamaya koyamayacaktir.

Kocaeli Üniversitesinde bu durum Egitim Fakültesi ile Spor Bilimleri arasindaki yazismalarla uzun süredir çözülmüs durumdadir. Egitim Fakültesinin Sinif Ögretmenligi Bölümü ögrencileri, ders planlarinda görülen dersleri hem teorik hem de uygulamali olarak Spor Bilimleri Fakültesi spor tesislerinde ve ilgili ögretim elemanlari nezaretinde yapmaktadirlar.

Okullardaki beden egitimi derslerinin genel amaci, ögrencilerin beden, ruh ve düsünce gelisimini saglamak seklinde açiklanmaktadir. Bu dersler araciligi ile çesitli oyunlar, cimnastik egzersizleri, sportif alistirmalar, ögrencilerin bedence saglam, fikirce uyanik, ruhen saglikli olmalarini saglayacagi beklenmektedir.

Egitimde hareketin, egzersizin, alistirmalarin kullanilarak ögrencilerin bedensel, fiziksel, zihinsel, sosyal, duygusal gelisimlerinin saglanmasi en önemli hedef olmalidir. Insan yapisi hareket için tasarlanmistir. Hareket yolu ile birçok beceri kazandirilmakta, erken okul çaginda ögrenilen çesitli hareket becerileri sonrasinda birçok sporun ilk teknik becerilerinin temelleri atilmaktadir.

Kosma, siçrama, hizlanma, spor oyunlarinda topu yakalama ve atis olarak kullanabilme, takim ruhunun gelismesi, beraber basarma isteginin ortaya çikarilmasi, hücum ve savunma gibi taktik davranislarin ilk adimlari bu dersler içerisinde yesermektedir.

Kabul edilmelidir ki, yukarida yazdiklarimizin gerçeklesmesi için üç önemli ögenin bulunmasi gereklidir. Bunlar ögrenci, ögretmen ve program’dir.

Yillar içerisinde ders planlari ve ögretim programlarinda çesitli degisiklikler yapilmaktadir. Oysa bu gibi program degisiklikleri çok uzun ve ciddi arastirmalar sonucunda uygulamaya geçirilmelidir. Hareket egitimi, çocuklarimizin geleceklerinin sekillenmesinde en önemli belirleyicidir. Çocukken hareketle, oyunla karsilasmayan bireylerin gelecekteki yetiskinlik dönemlerinde basarili olmalari imkansizdir. Oyun oynamayan çocuk, yasamda mücadele etme becerisini sergileyemez.

Ögrenci dedigimiz çocuklarimiz çesitli ve farkli özellikteki sosyo-ekonomik çevrelerden gelmektedirler. Hepsinin ortak özelligi harekete aç ve spor yapmayi özlem duyan grup olmalaridir. Beden egitimi ve spor dersinde hedef ortak hareket becerilerini basarma amaçli olacak sekilde davranirlar. Orada anne, baba, kardes ya da baska akraba iliskileri degil, oynanan oyunda rekabeti yasama, beraber basarma istegi ön plandadir. Yüksek derecede hareket ihtiyaci bulunmakta, bu talepleri, oyun, alistirma, cimnastik ve çesitli yarislarla giderilmeye çalisilmaktadir. Sorun, bu taleplere karsilik ne kadar dogru, dinamik ve yeterli programlari uyguluyor olmamizda gizlidir.

Ögretmenimize gelince, yetisme kaynaklari belli olmakla beraber, egitim-ögretim programlarinin uygulama biçimlerine göre farkli profillerde yetismektedirler. Ögretmenlik farkli bir meslektir. Ögrendiklerimiz, yarattiklarimiz, yasanti tarzimiz, meslegimiz, arkadasliklarimiz, dostluklarimiz, yasama farkli bakisimiz ve daha nice becerimizin arka planinda yer alan kisi, ögretmenlerimizdir. Onlarin iyi kosullarda egitim almalari, arastirma sonuçlarindan kisa süre içinde yararlanmalari önemli bir çalisma alanidir.

Bu nedenlerle, çocuklarda hareket ihtiyaçlarinin karsilanmasinda artik çok farkli yöntemlerin uygulanmasina gerek duyulmalidir. Erken çocuklukta ya da egitimin herhangi bir zaman periyodunda bu ihtiyaçlarin giderilmesi gereklidir. Çocuklarin hareketle tanismalari, ona uyum göstermeleri, bireysel yeteneklerini sergilemeleri, ekip olabilmeleri, birlikte basarma duygularinin ortaya konulmasinda beden egitimi ve spor önemli bir araçtir. Bunun önemi biliniyor olmali ki, her zaman her egitim programinda son yüz yildan bu yana beden egitimi ve spor ders olarak okullarda yer almaktadir.

Beden Egitimi ve Spor Ögretmenleri Derneklerinin bir araya gelerek olusturdugu Federasyonumuzun yakin zamanda bir sempozyum düzenleyerek konuya iliskin son arastirma ve görüslerin tartisilacagi bir ortam yaratmasinda fayda bulunmaktadir. Bu faaliyeti, Kocaeli Beden Egitimi ve Spor Ögretmenleri Dernegi olarak üstleniyoruz.

Alanin en üst düzeydeki arastirmaci ve uzmanlarinin davetli konusmaci olarak yer almasini istiyoruz. Böylelikle, yapisal gelismelerimizle birlikte alanda önemli bir sorunun çözülmesinde belki de en önemli bir faaliyeti yapmis olacagiz. Bunu, alana yapilacak çok önemli bir hizmet olarak degerlendirmeliyiz.

Hepinizi saygi ile selamliyorum...